Gisteravond was het lekker buiten. Koel maar niet koud, weinig wind en droog. Het was een beetje nevelig en de sterren waren niet echt goed te zien. Twee hemellichten waren echter zo helder, dat ze geen moeite met de nevel hadden: De maan en Jupiter.

6 November 2011

Jupiter staat op dit moment "in oppositie". Dat wil zeggen: als de zon aan de ene kant van de aarde staat, staat Jupiter precies aan de andere kant. Planeet-opposities zijn altijd gunstige momenten voor waarneming omdat een planeet dan hoog aan de hemel staat en u bij het kijken weinig last hebt van lichtvervuiling aan de horizon door straatverlichting, kassen en sportvelden. In het park in de buurt brandt de verlichting op een laag pitje. Pas als er iemand voorbij komt, schakelen de lampen op volle kracht. Prettig voor iemand als ik, die graag nog wat van het heelal wil kunnen zien, ook al woont hij in de stad.

Zowel Jupiter als de maan geven zelf geen licht, ze weerkaatsen het licht van de zon. Hoewel Jupiter vele malen verder van de zon afstaat dan onze maan, lijken de maan en Jupiter toch ongeveer even helder, al is Jupiter op die afstand voor ons een nietige stip. Ik realiseerde mij op dat moment even wat een enorm krachtige lichtbron onze zon eigenlijk is. Het licht van de zon moet 780 miljoen km afleggen voor het bij Jupiter is, en dan nog eens minimaal zo'n 630 miljoen km voor het weer bij de aarde is, en toch schijnt de stip van Jupiter nog verblindend fel aan de avondhemel.

Enige tijd geleden keek ik door een flinke telescoop naar Jupiter en zag hoe één van de tientallen manen van Jupiter, Io, als een lichtende stip voor de planeet langs ging. Op Jupiter was de schaduw van Io zichtbaar. Hé, een zonsverduistering, moeten ze daar gedacht hebben... Vanaf de aarde was het een adembenemend gezicht. Gisteravond keek ik weer even door een telescoop, ditmaal een heel bescheiden exemplaar. De wolkenbanden van Jupiter waren net te zien. Een fascinerend gezicht, als je er voor in de stemming bent. Het maakt eigenlijk niet uit of je met een grote telescoop, een kleintje of gewoon met het blote oog naar de hemel kijkt. Het besef deel uit te maken van een wereld die veel groter is dan de aarde is er niet minder om.

Ik verwacht trouwens niet dat er op Jupiter iemand was om die zonsverduistering (maan van Jupiter voor de zon) waar te nemen. Zo'n grotendeels gasvormige wereld met een zwaartekracht waardoor een mens het gewicht van een vrachtwagen zou hebben, lijkt me geen gastvrije plek. Gebrek aan voorstellingsvermogen natuurlijk, immers, wat zou een diepzeevis van de gastvrijheid van onze huiskamer vinden...

JdeH

Afbeelding: Ik kon geen rechtenvrije foto van het tafereel vinden dus heb ik uit mijn geheugen maar een schetsje gemaakt. Links Jupiter, rechts de maan.