Astro-blog 52: Vier planeten op één avond

Wie één dezer dagen om ongeveer half negen 's avonds naar de sterrenhemel kijkt, kan maar liefst vier planeten zien. Voorwaarde is vrij uitzicht op de oostelijke en westelijke horizon.

1 april 2010

Van de acht planeten staat Mercurius het dichtst bij de zon, gevolgd door Venus. Beide planeten gaan kort na de zon onder, en op ongeveer dezelfde plek. Van de helderheid van Mercurius moet u zich niet al te veel voorstellen, maar Venus is kort na zonsondergang het helderste object aan de westelijke hemel, laag boven de horizon. Iets zuidelijk van het zenit (de plek recht boven uw hoofd) vind u Mars, redelijk helder en oranje-rood van kleur. Ongeveer anderhalve vuistbreedte op armlengte afstand boven de oostelijke horizon staat Saturnus, ongeveer net zo helder als Mars, maar geelachtig van kleur.

Met het blote oog en de gemiddelde verrekijker blijven het allemaal stipjes. Door een bescheiden telescoop is vooral Saturnus met z'n ringen de moeite waard. Om van Mars iets meer te maken dan een piepklein roodachtig bolletje is een telescoop nodig met spiegel of lens van tenminste 10 cm en een vergroting van 200 x. Als de lucht rustig is (laagstaande sterren schitteren niet, een beetje nevel mag), kunt u met zo'n kijker de poolkappen zien en enig kleurverschil in de diverse terreinsoorten als vage donkere vlekken. Venus is permanent bedekt door een wolkendek, maar toont ook in een kleine telescoop al schijngestalten net als de maan (eerste kwartier, halve maan etc.). Ook Mercurius vertoont schijngestalten maar is moeilijker waar te nemen.

Saturnus komt door een telescoop trouwens beter tot z'n recht als hij wat hoger aan de hemel staat, een paar uur later. Dan hoeft u niet door de dikke, onstabiele luchtlaag vlak boven de horizon te kijken. In het algemeen gesproken vindt u planeten in de buurt van de baan die de zon overdag aflegt. Vrij uitzicht naar het zuiden is dus het belangrijkst om planeten te kunnen waarnemen, een bijkomend voordeeltje van "tuin of balkon op het zuiden".

JdeH

Sterrenkaartje gemaakt met AstroViewer