Even de natuur in? Kijk vanavond als het helder is, eens naar boven. Astro-blog houdt u op de hoogte van wat er zoal te zien is.

10 oktober 2008

Kijk aan het begin van de avond, als de zon net onder is, eens boven de zuidelijke horizon. Daar staat een heldere ster. Nou ja, een ster is het eigenlijk niet. Het is een planeet, Jupiter, om precies te zijn.

Wat het verschil is? Sterren zijn reusachtige hete gasbollen, die een fel licht uitstralen. De dichtstbijzijnde ster is onze zon. Om sterren draaien veel kleinere en koudere bollen, dit zijn de planeten. Ze geven zelf geen licht, maar worden door hun ster verlicht. Om onze zon draaien er acht. Vier daarvan zijn niet zo groot en bestaan voornamelijk uit steen: Mercurius, Venus, Aarde, Mars. De vier andere zijn veel groter, staan veel verder van de zon en bestaan voornamelijk uit gas: Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus. Pluto wordt er tegenwoordig niet meer bijgerekend, omdat hij zo klein is.

Onze zon is niet de enige ster met planeten. Inmiddels zijn er enkele honderden planeten bekend die niet om onze zon maar om andere sterren draaien. Zulke "exoplaneten" zijn ver weg. Het licht van de zon, dat elke seconde 300.000 km aflegt, doet er ongeveer acht minuten over om ons te bereiken. Het licht van de dichtstbijzijnde volgende ster, Proxima Centauri, doet er vier jaar over.

Jupiter, die heldere stip in het zuiden, is veel groter dan de aarde. Er woedt op Jupiter al 300 jaar een wervelstorm, waar de hele aarde zo in zou kunnen verdwijnen, de "rode vlek". In de bovenstaande schets is Jupiter te zien zoals hij er door een telescoop uitziet. Met enige moeite is de rode vlek te zien, want hij doet z'n naam geen eer meer aan: rood is hij tegenwoordig nauwelijks.

Hebt u een verrekijker, dan moet u die er, als het vanavond helder is, eens bijpakken. Als u door de verrekijker naar Jupiter kijkt ziet u een felle lichtstip of, bij een hele goede verrekijker, een klein schijfje. Daar in de buurt ziet u vier lichtpuntjes. Dat zijn de vier helderste manen van Jupiter: Callisto, Europa, Io en Ganymedes. Manen draaien om de planeet waar ze bijhoren. De aarde heeft er maar één, sommige planeten hebben er geen, sommige meerdere. Vooral Jupiters maan Europa staat op dit moment in de belangstelling omdat deze maan vloeibaar water bevat. Op aarde is vloeibaar water een belangrijke voorwaarde voor veel levensvormen...

Op www.calsky.com kunt u vinden welk stipje welke maan is. Succes met kijken en wordt vervolgd!

JdeH

BELANGRIJK: Kijk NOOIT door een verrekijker of telescoop naar de zon. Dit kan tot ernstige en blijvende beschadiging van uw ogen leiden.